تاریخچه فرش: در جستجوی اعتبار جاودانه فرش
“تاریخچه فرش” مقاله‌ای است که به ریشه‌های غنی و اصیل فرش در طول تاریخ می‌پردازد. این مقاله مفید با هدف جذب خوانندگان با بررسی تحولات، اهمیت فرهنگی و جذابیت بی‌پایان فرش‌ها به عنوان یک عنصر هنری جاودانه در طراحی داخلی، می‌پردازد.
مطالعه این مقاله به علاقه‌مندان حوزه های تاریخ، طراحی داخلی، صنایع دستی، هنر و معماری یا بهر آنکس که بدنبال افزودن آیتمی اصلی به فضای کاری یا خصوصی خود می باشد، توصیه می شود.
این مقاله برای شما دیدگاهی جامع از تاریخچه و اهمیت و جایگاه فرش، بعنوان گل سرسبد کلکسیون های عتیقه یا هنری چشم نواز و منحصر بفرد به زیر قدم های شما، میراثی گرانبها و نمادی فرهنگی در پوشش تار و پود و رنگ ها، به ارمغان می آورد. همچنین راهنمای خوبی جهت بافت فرش و کسب درآمد خانگی و خرید فرش بعنوان هدیه ای نفیس و ارزنده می باشد.
1.تاریخ فرش دستباف
تاریخ فرش دستباف طبق اسناد و آثار به دست آمده بدون نام ایران قابل شناسایی و نگارش نیست و هر آنچه ملل و اقوام دیگر دارند در ادامه یادگیری این هنر از ایرانیان باستان بوده است. پیدا شدن فرش پازیریک گواهی مستحکم بر این مدعاست گرچه انتشار و گردش سینه به سینه این هنر از ایران باستان به زنان و مردان امروزی گواهی مستحکم تر است چرا که در هیچ جای دنیا هنر فرش دستباف بدین شکل از نسلی به نسل دیگر منتقل نشده و نمیشود.
یادگیری این هنر خاص چیزی شبیه یادگیری زبان اول کودکان است که فرزندان هر خانواده سنتی ایرانی خصوصا دختران بصورت ناخودآگاه با تاثیرات و مشاهدات پیرامونی، این هنر سخت، ظریف و زیبا را فرامیگیرند در حالیکه فراگیری آن برای بزرگسالان بسیار سخت تر است و چون فراگیری زبان دومی سخت خواهد بود.
جالب است بدانیم که فرش هر منطقه یا شهر از پهنه ایران باستان تا ایران کنونی درآمیخته با فرهنگ و ادب و حتی ظواهر جغرافیایی محل بافت آن است و از رنگرز، طراح و بافنده هر کدام متاثر از محل سکونت خویش بوده اند که چنین تنوع و گوناگونی پر رنگ و لعاب را ایجاد کرده اند.
قالی گلی شهرتی جهانی دارد
فرش دستباف از جنبه های مختلفی قابل کنکاش و دقت نظر است:
2. مردمی ترین هنر است
فرش دستباف از این جهت مردمی ترین هنر است که در مقام مقایسه با دیگر اقسام هنر، هیچ یک با چنین گستردگی در خانه های ایرانی مورد توجه و آموزش مادر و فرزندی نبوده و نیست. لازم به ذکر است که هنر فرش بافی بسیار ظریف، سخت و گاها پیچیده است.
برای مثال هنر آوازخوانی ، موسیقی، نقاشی و بازیگری صرفا شاید از پدر و مادر به فرزند همان خانواده منتقل شود و هیچگاه گستردگی هنر فرشبافی را ندارند. از همین جهت همگانی بودن این هنر است که بسیاری از افراد به هنر و کار با ارزشی که انجام میدهند.
آگاه نیستند و صرفا جنبه های مادی آن را در نظر میگیرند؛ حال آنکه اگر یک بزرگسال بخواهد قالی بافی را بیاموزد متوجه ظرافت ها و مشقات این هنر خواهد شد. از سوی دیگر مردم فلات ایران با هر قوم و مذهب و نژادی از دیر ایام مشغول توسعه و گسترش و بارور کردن این هنر بوده اند و از الطاف حضور یک دار قالی در خانه خود بهره های پیدا و پنهان بسیاری جسته اند.
قالی بافی هنر دختران و زنان کاشانی
3. ثروت سازترین هنر
در کتب تاریخی و در ذهن تمام مردان و زنان سرزمینم به تفصیل ذکر شده است که فرش هنری بوده با ارزشی والا و بسیاری از خانواده ها با شوق به دنبال آن بودند چرا که قبل از انقلاب این هنر پر افتخار بعد از صنعت نفت ایران، دومین منبع درآمد صادرتی ایران بوده است.
کما اینکه فرش ایرانی، همواره کالای مورد پسند آمریکایی ها، آلمانی ها و چینی ها بوده است. و آنگونه که بزرگترها برای ما صحبت میکنند : خانواده ها از کنار دار قالی امرار معاش نموده، خانه می ساختند و جهاز دختران خود را فراهم میکرده اند. لیکن در حال حاضر گر چه قیمت فرش دستباف زیاد به نظر می رسد اما در مقایسه با توان خریدی که در گذشته به خانواده ها میداده است مبلغی ناچیز است.
در این میان، عوامل متعدد کلان اقتصادی از جمله تورم، بی دقتی در صادرات و از دست دادن بازارهای جهانی به محصولات و تولیدات بی کیفیت چینی و …. دخیل می باشند.
فرش پازیریک – کهن ترین فرش جهان
4. کارساز ترین هنر
هنوز بعید میدانم که در بین انواع و اقسام مشاغل برای کارآفرینی بتوانیم روی هنری به اندازه هنر فرش بافی حساب باز کنیم. اشتغال آفرینی در این حوزه بسیار سهل و قابل توجه است که لازم است دولتمردان و دستگاه های مدیریتی مسیر رشد و توسعه این صنعت اصیل را فراهم نمایند.
تا همچون گذشته رغبت زنان و دختران سرزمینم ایران به بافت فرش دستباف ایرانی مضاعف شده و کمکی شایسته برای امرار معاش و گذارندن زندگی آبرومند برای خانواده های ایرانی شود. و با خواستن فضای کم جهت بافت مزیتی دوچندان پیدا میکند که به راحتی هنرمندان عزیز میتوانند بر آن اقدام نهند.
نقشه کشی هنری اصیل
5. درآمد خانگی با فرش دستباف
امروزه سوالی که ذهن بسیاری را به خود معطوف می کند این است که چگونه یک شغل خانگی و یک درآمد خانگی ایجاد کنیم؟ بدیهی است که هنر فرش بافی در نوع خود برای پوشش دادن و کمک خرجی زندگی و تاثیرات فرهنگی، روانی، اقتصادی و حتی مذهبی که دارد میتواند بهتر پاسخ باشد؛ گرچه چنین مباحثی جای گفتمان و تحقیقات مفصل تری دارد.
لا کن ما در مقاله ای جداگانه به این موضوع از باب داشتن درآمدی خانگی و اشتغال آفرینی در مقاله ای جدا با عنوان: تابلو فرش، که یکی از انواع کوچک فرش می باشد، پرداخته ایم.
6. آموزش رایگان
گرچه این هنر اصیل ایرانی زوایا و ظرافت های خاص پیدا و پنهانی دارد که فراگیری جامع آن بدون آموزش میسر نمیشود اما تمام شگفتی هنر فرش دستباف ایرانی همین جاست که هنرمندان ایرانی بدون اینکه از فرآیند یادگیری خویش آگاه باشند تسلط کافی و البته غیر آکادمیک دارند.
که در تمثیل خویش این نوع فراگیری را به یادگیری زبان اول یا همان زبان مادری بیان کردیم؛ لیکن حتی حرفه ای ترین هنرمندان حوزه فرش بافی هم از مسائل آکادمیک آن چندان اطلاعی ندارند و در هر چرخه ای از فرآیند رنگرزی، چله دوانی، نقشه کشی، رفو گری و…. هر قشری فقط به همان بخش هنری خود آگاه است.
بنابراین فراگیری این هنر معمولا رایگان و همان انتقال سینه به سینه و نسل به نسل این هنر می باشد.
7. دسترسی بالا
از سوی دیگر، کمتر خانه ای در ایران قدیم و یا حتی در خانه های سنتی امروزی یافت می شود که هنر فرشبافی و یا نشانه ای از آن درش وجود نداشته باشد؛ حتی اگر شده به دار یک تابلو فرش یا یک قالیچه کوچک، سعی کرده اند که در گذر زمان این هنر را در خانه های خود حفظ کنند.
لذا معمولا این هنر زیبا و دلربا در مقام مقایسه با دیگر اقسام و انواع هنر، بیشتر در دسترس همگان قرار دارد و با سرمایه اولیه کم میتوان شروع به بافت یک تابلو فرش، فرش یا قالیچه نمود.
8. حکم طلا را دارد
فرش دستباف که حاصل عمر سالهای متمادی زندگی یک هنرمند است و به نوعی از روح و جان هنرمند بهره برده است و تمام عناصر زیبایی شناسی را به اسارت خود درآورده است، برای شخص هنرمند به سان فرزندی میماند و تا لحظه آخر از فروش اثر هنری خویش امتناع میکند.
و حتی شاید پس از فروش نیز تا آخر عمر تصویر منقوش آن فرش در ذهنش باقی بماند که قطعا میماند چرا که یک هنرمند در سالیان عمر خود قادر به بافت تعداد معدودی از فرش است و خصوصا بافندگان فرش های ریز بافت و ابریشم بافت، گره های ریزی که دارند.
و به علت طولانی شدن سالیان بافت قطعا نقش و نقوش فرش های خود را فراموش نخواهند کرد؛ چرا که اثر خود را گویی بسان فرزندان خویش دوست دارند.
و از طرفی دیگر بحث انتیک و عتیقه بودن این فرش هاست؛ چرا که در بسیاری از موارد تنها یک اثر از یک نقشه تولید می شود و این ویژگی منحصر به فرد شدن، کار را جلوه ای تازه می بخشد؛ و ماندگاری فرش در مقایسه با دیگر اقسام هنر به ما این امکان را می دهد که آن را با طلا مقایسه کنیم.
و اتفاقا ماندگاری و قدمت اثر، تازه بعد از وفات هنرمند رونقی بیشتر میابد و با ارزش افزوده بالایی که دارد نظر بسیاری از سرمایه داران و سرماگذاران را جلب میکند.
9. صادرات فرش؛ فرصتی طلایی برای کسب درآمد دلاری
صادرات فرش میتواند یکی از راه‌های کسب درآمد دلاری باشد. برای شروع، شما باید بازارهای خارجی را بررسی کنید و تحقیقات بازاریابی لازم را انجام دهید تا بفهمید کدام کشورها به فرش‌های شما نیاز دارند و چگونه می‌توانید به این بازارها دسترسی پیدا کنید.
یکی از روش‌های معمول صادرات فرش، شرکت در نمایشگاه های بین‌المللی است. در این نمایشگاه ها، می‌توانید با خریداران و تجار از کشورهای مختلف دیدار و محصولات خود را به آن‌ها معرفی کنید. یکی از مواردی که باید به آن توجه داشته باشید نحوه ارسال می‌باشد. به طور کلی ارسال فرش به صورت حمل تجاری می‌باشد و شاید در مواردی بتوان به صورت فریت بار نیز فرش را ارسال کرد.
همچنین، می‌توانید با استفاده از وب‌سایت‌های بازرگانی، محصولات خود را به دسترسی گسترده‌تری از مشتریان جهانی برسانید. در کل، صادرات فرش همراه با تحقیقات بازاریابی و شناخت بازارهای خارجی، میتواند یکی از راه‌های کسب درآمد دلاری باشد. اما برای موفقیت در این زمینه، نیاز به تلاش و پشتکار دارید.
فرش و بازار
10. فرش دستباف و بازار کاشان
بازار کاشان با تمام جاذبه های تاریخی و سنتی خود که عبور از هر راسته ای از آن با روح و روان انسان بازی می کند از قدیم الیام در حوزه فرش دستباف رونق خاصی در سراسر کشور داشته و قالی کاشان برندی ممتاز برای صادرات و علاقه مندان به این هنر اصیل بوده است.
همین که وارد راسته ی فرش فروشان میشوی از سویی چشمان بینندگان با تنوع رنگی برآمده از نخ فروشی ها و قالی فروشی ها آرامش میابد؛ گویی وارد گلستانی از گلهای رنگارنگ شده است و از سوی دیگر بوی رنگ و فرش و گاها عطاری های بازار و آب پاشی جلوی مغازه ها و حجره های قدیمی، انسان را واقعا مست این همه زیبایی و سرور می کند.
و بی جهت نیست که گردشگران بین المللی به کاشان که وارد میشوند بازدید از بازار کاشان خصوصا راسته فرش فروشان را در صدر برنامه های خویش قرار می دهند. ناگفته نماند که صدای رفوگران نیز که انگار به جان قالی افتاده اند و با ضرب زور قصد اصلاحش را دارند بر این زیبایی می افزاید.
نویسنده: دکتر جواد رضازاده
خرسند خواهیم شد اگر از وبسایت اندیشکده دکتر جواد رضازاده نیز بازدید کنید.
جواد رضازاده (@J_Rezazadeh) / X (twitter.com)
━━━━━━━━━━━
منابع آنلاین مرتبط با این مقاله:
تابلو فرش – فروشگاه اینترنتی قالی فرشان (ghalifarshan.com)
انواع گره بافی در فرش دستباف – فروشگاه اینترنتی قالی فرشان (ghalifarshan.com)
تاریخ فرش دستباف
━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━
از کالکشن قالیفرشان دیدن کنید و تنها با یک کلیک قطعه ای شگفت انگیز از فرش کاشان را به منزل ببرید.
فروشگاه قالیفرشان 🛒
━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━
فریت بار مسافری به سراسر دنیا ۳ تا ۵ روز کاری – همراه دژ
صادرات فرش؛ فرصتی طلایی برای کسب درآمد دلاری – ایسنا
بازار کاشان | تاریخچه و بخش های مختلف آن + آدرس + ساعت کار
