آشنایی با انواع دستگاه های بافت فرش ماشینی
در این مقاله، به جهان پر تکاپوی دستگاه های بافت فرش ماشینی پا می گذاریم. فرش بخشی جدایی‌ناپذیر از تاریخ انسان بوده و هنر بافت و تولید این سرمایه گرانبها بعد از صنعتی شدن روش های تولید و جایگزینی دستگاه ها بجای نیروی انسانی، پیشرفتی چشمگیر داشته است.
آشنایی با انواع مختلف ماشین‌های بافت فرش برای هر فرد که علاقمند به صنعت فرش است یا به سادگی تحت تاثیر روش های بافت و تولید این اثر زیبا قرار می‌گیرد، ضروری است. با ما همراه باشید تا دراین مقاله به توصیف انواع مختلف ماشین‌های بافت فرش بپردازیم و فناوری‌هایی را کاوش کنیم که تولید فرش را سرعت و سهولت بخشیده اند.
یکی از مهم‌ترین عواملی که به صورت غیر مستقیم روی کیفیت فرش ماشینی تاثیر دارد، نوع دستگاهی ست که فرش ما با آن بافته می‌شود. جدای از کیفیت نخ و الیاف مورد استفاده در فرش، نوع بافت و تکنولوژی به کار رفته در دستگاه بافنده نیز کیفیت فرش را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
دستگاه بافتدر این مقاله قصد داریم ابتدا تاریخچه دستگاه های بافنده فرش در ایران را بررسی کرده، سپس نتیجه گیری کنیم که بهترین دستگاه تولید فرش ماشینی کاشان کدام است؟
تاریخچه دستگاه های بافت فرش ماشینی
از بهترین شرکت های بین المللی ساخت دستگاه فرش ماشینی که از ابتدای صنعتی شدن تولیدات همراه بافندگان و تولیدکنندگان بوده اند، میتوان شرکت های شونهر آلمان و واندویل بلژیک را نام برد.
دستگاه بافت فرش ماکویی
اولین دستگاهی که به صورت تخصصی در بافت فرش ماشینی کاشان مورد استفاده قرار گرفت دستگاه بافت ماکویی نام داشت. این دستگاه به دلیل تعداد شانه کم، نهایتاً۴۴۰، سرعت عملکرد پایین، سر و صدای زیاد، ضایعات بالای نخ و نقشه محدود فرش، محدودیت در تعویض نقشه بافت و برخی معایب و مشکلات دیگر، به مرور از بازار حذف شد. بزرگترین عیب موجود در این دستگاه دو خاب بودن فرش‌های تولید شده می باشد. تکنولوژی این دستگاه به شکلی است که برای تولید فرش، همزمان دو تخته به هم بافته می‌شوند یکی از آنها مرغوب‌تر و یکی نامرغوب بود. پیشرفت تکنولوژی در انواع ماشین آلات حوزه فرش ابن اشکال را برطرف کرده است.
دستگاه بافت فرش تکسیما
سپس دستگاه‌های تکسیما روانه بازار شدند که نسبت به رقبای خود سرعت بالایی در بافت و نقشه خوانی توسط سی دی و همچنین آهار کمتر توانست بازار تولید فرش را به خوبی تحت تاثیر قرار دهد. دستگاه تکسیما با آخرین تکنولوژی آن دوران باعث جلب توجه بافندگان شد؛ زیرا دستگاه ضایعات فرش رو در ساختار خود آن استفاده می کرد و دورریز آنچنانی نداشت. نخ‌های مورد استفاده در دستگاه‌های بافت فرش ماشینی شامل نخ ویسکوز، اکریلیک و پلی استر می‌باشند که مواد اولیه دستگاه بوده و بهترین آنها نخ اکریلیک با دوام بالا و کیفیت ممتاز است.
آهار چیست؟
به مجموعه اقداماتی که پس از تولید فرش بایستی انجام گیرد تا فرش نهایی آماده و قابل استفاده گردد، آهار می نامند. آهار شامل شیرینگ یا هم سطح سازی سطح فرش، برش تمامی اضافات فرش و ضایعات دستگاه فرش، بافت ریشه و مرتب سازی آن، آغشته کردن فرش به چسب مخصوص جهت افزایش مقاومت ریشه، حرارت دادن الیاف فرش قبل و بعد از شیرینگ و دوخت و دوز کنار فرش می شود.
به طور کلی میتوان گفت تمامی فعالیت هایی را که روی فرش انجام می گیرد تا محصول نهایی بدست بیاید آهار می نامند.
برگردیم به دستگاه تکسیما،
یکی از معایب بزرگ این دستگاه تولید و بافت فرشی به عرض ۳ متر و طول نامحدود می باشد. انواع دستگاه های تکسیما شامل مرتنز، ADR ،ASR هستند.
بهترین کیفیت فرش در دستگاه‌های تکسیما فرش های بافته شده با دستگاه های مدل ADR هستند. در دستگاه تکسیما به دلیل تکنولوژی ویژه، نوع بافت نسبت به بقیه دستگاه‌ها مستحکم تر است و دوام بالایی دارد. بزرگترین عیب دستگاه تکسیما این است که در زمان بافت فرش در پشت فرش نخ های اضافی همراه با فرش تولید می‌شود که سپس در آهار این نخ‌های اضافه گرفته می‌شود این امر باعث انجام کارهای اضافه در فرایند تولید و آهار می شود.
بهترین کیفیت فرش در دستگاه‌های تکسیما
دستگاه بافت فرش شونهر
یکی از با کیفیت‌ترین دستگاه‌های تولید فرش ماشینی کاشان دستگاه شونهر آلمان است که متخصص بافت فرش های ۷۰۰ شانه با تراکم ۲۱۰۰ می باشد؛ این محصول از مرغوب‌ترین فرش‌های تولیدی کاشان است که به دلیل مطلوب بودن تعداد شانه و تراکم، مناسب استفاده‌های روزمره است و از بادوام ترین و مقرون به صرفه‌ترین تولیدات فرش به حساب می‌آید.
دستگاه بافت فرش واندویل
از بهترین و به روزترین تکنولوژی ها برای تولید فرش‌های ماشینی، استفاده از دستگاه‌های تولید فرش واندوویل می‌باشد. این دستگاه با عرض ۴ متر فرش‌های بالای ۷۰۰ شانه تولید میکند. از مزایای واندویل میتوان به بافت بسیار زیبا، منظم و باکیفیت، آلودگی صوتی کمتر، تنوع در اجرای نقشه، بافت کریستالی و اجرای زیبای طرح و نقشه اشاره کرد. انواع دستگاه واندویل Hcp، Hci، Crx، Clp هستند.
این دستگاه بافت فرش جز معدود ماشین آلاتی ست که می‌تواند فرش با کیفیت ۱۵۰۰ شانه و تراکم ۴۵۰۰ را بافت بزند. کمترین میزان ضایعات برای تولید فرش را نیز دستگاه واندویل داراست. از دیرباز دو شرکت واندوویل و شونهر دو رقیب سرسخت تولید دستگاه‌های فرش ماشینی بوده اند و هر کدام در یک زمینه منخصص اند: شونهر معروف به ریزبافت‌تر بودن تولیدات فرش است و اغلب کشورهای ایران، مصر، چین و ترکیه از آن برای بافت فرش بهره می گیرند.
